Ik heb (of eigenlijk had) een enorme angst voor vlinders en heb er genoeg van. Mijn angst staat me zo in de weg, het belemmert me zo in mijn functioneren dat ik eigenlijk ook geen keus meer heb. Ik moet hier iets aan doen! Als het me lukt in mijn werk om kinderen en pubers inzicht te geven in hun angsten, dan moet het mij ook lukken om dit te overwinnen. In dit verhaal beschrijft ik mijn ervaring dat me hiertoe heeft doen besluiten en hoe ik samen met één van mijn Teken je gesprek collega's mijn angst heb onderzocht.
Ik ben moe en ga naar bed. Ik loop naar boven, naar de badkamer. Ik draai de dop van de tandpasta, pak mijn tandenborstel en dan ... een gil. Oorverdovend, nog één en nog één en voor ik het weet lig in in de badkuip. Hoe ik daar gekomen ben weet ik niet meer. Mijn man komt inmiddels aangerend om poolshoogte te nemen van wat zojuist gebeurd is. Hij heeft de telefoon in de aanslag en vraagt of hij 112 moet bellen. Hij schuift het douchegordijn weg, weer een gil en treft me daar aan, bevend onder de badmat.
Het had zomaar een begin kunnen zijn van een thriller of een spannend verhaal. Dat is het niet, het is waargebeurd, het is mijn laatste ervaring met vlinders dat mij heeft doen besluiten dat het ZO niet meer langer kan. Mijn diepe angst voor vlinders moet ik onderzoeken! Ik moet hier van af, zo als het nu gaat kan het niet meer.
Mijn man vraagt in lichte paniek wat er aan de hand is. Hij dacht dat ik was uitgegleden en wat gebroken had. Ik probeer mijn best te doen om te vertellen wat er is gebeurd. In plaats van dat kan ik alleen maar huilen en gillen, huilen en gillen. Terwijl ik mijn best doe te vertellen wat er is gebeurd heb ik geen controle meer over mijn gevoel. Mijn hele lijf schokt, huilt en trilt onophoudelijk. Met het kleine beetje lucht wat ik voor mijn gevoel nog heb kan ik alleen nog maar "spiegel" uitbrengen. Mijn man kijkt naar de spiegel en ziet zichzelf. "Ja, zegt hij droog, als ik mezelf zo zou zien zou ik me ook rot schrikken!" Ik kan er niet om lachen en probeer vanuit mijn tenen "vlinder" te zeggen. In plaats van praten kan ik alleen maar gillen. Gillen en huilen. Ik blijf liggen in bad, met het douchegordijn om me heen als bescherming. Ik tril als een rietje en voel me klein en hulpeloos.
Eruit klimmen is geen optie, dan moet ik langs de spiegel, de spiegel waar op de houten rand mijn angst zit. Een dikke grote bruine mot...
Als ik langzaam weer wat tot rust kom probeer ik met horten en stoten te vertellen wat er is gebeurd. Ik zou mijn tanden poetsen en zodra ik in de spiegel keek stond ik oog in oog met een donkere, bruine, veel te grote mot op de rand van de spiegel. M
Dit is de grens!!! Dit kan niet meer! Dit wil ik niet meer, nooit meer!
Ik durf niet meer uit bad te stappen. Ik ben te slap, te vermoeid van wat zich zojuist heeft voltrokken. Ondanks de wetenschap dat de mot niet meer in de badkamer is, durf ik er niet meer uit. Ik heb niet gezien dat hij uit het raam is gegooid, dus wie zegt dat die ook echt weg is? Ik schaam me voor deze gedachte. Ik vertrouw mijn eigen man niet eens. Ik schaam me, voor mijn angst, voor mijn gedrag, voor mijzelf... Langzaam kruip ik uit de badkuip, vlucht naar de slaapkamer en verstop me al huilend onder de dekens.
Ik werk als remedial teacher en coach en begeleid met Teken je gesprek regelmatig kinderen en pubers met diverse angsten. Ik geef les in het toepassen van Teken je gesprek. Teken je gesprek is een krachtig en visueel hulpmiddel om problemen zichtbaar te maken en tot inzicht te komen. Ik weet dat dit me gaat helpen en besluit samen met één van mijn collega's mijn angst te onderzoeken.
Het is inmiddels een maand of 3 later dat ik in de badkamer oog in oog stond met de mot. De tussenliggende tijd heb ik nagedacht over de oorsprong van mijn angst.
Mijn oma had het niet zo op beesten. Als we in de tuin zaten wapperde ze met alles het dier weg, of het nu een vlinder, vlieg, bij of kat was. Met een hoog en bescheiden stemmetje zei ze dan: "Hé... ga naar je vrienden.. akelig rotbeest." Daar konden we altijd om lachen, vooral omdat ze onze lieve kat ook hekelde.
Als kind gingen we regelmatig naar de dierentuin in Emmen en een bezoek aan de vlindertuin hoorde daar ook bij. Als kind kende ik alleen het citroentje en de dagpauwoog. In de vlindertuin zijn ze groter, gekleurder en vooral veel. Ik bewoog me wel rond, maar voelde me er niet fijn. Mijn angst werd gezien door mijn ouders, ik kreeg bij het volgende bezoek een hoedje op, dat hielp, ze fladderden niet meer om mijn hoofd, maar zaten wel op mij jurk. Ik had een lief jurkje aan met bloemetjes, niet zo handig natuurlijk, want dan komen ze wel heel dicht bij.
Ik weet nog goed dat er op een moment in de krant een artikel stond over een bijzondere tropische vlinder. Erg groot, in mijn herinnering zijn de vleugels zo groot als handen van een volwassen man. Die was uitgekomen en zou een paar dagen leven. We boekten een rondleiding met de verzorger die er van alles over vertelde, zo ook dat het vliegen van deze vlinder zoveel energie kost dat het zijn dood zou zijn. Das mooi, was mijn gedachte, dan kan ik rustig van dichtbij een kijkje nemen. Ik loop op de vlinder af en op het moment dat ik er met mijn neus bovenop sta herschikt het beest zijn vleugels. Ik deins achteruit en weet niet meer hoe ik het heb.
Ik denk dat dit het punt is dat mijn angst voor vlinders diep in mij geworteld is. Ik kan geen vinder meer zien of ik duik ineen, gil of ren weg. Mijn kinderen maken er inmiddels grapjes over. Maar zo erg als in de badkamer heb ik het nog nooit meegemaakt.
Inmiddels zit ik met Cobie aan tafel om samen met mij mijn angst te onderzoeken. Daar zit ik dan, het papier voor me en het woord vlinders in het midden in het blauw op papier. Ik kijk erna en voel me niet goed. Langzaam schuif ik mijn stoel wat verder weg. Zweet breekt me uit, mijn ademhaling wordt sneller, ik tril. Cobie stemt af, beweegt mee van het papier af en geeft me de ruimte om mijn gevoel toe te staan. Het papier in het midden is te heftig, zodra het bij Cobie op schoot ligt voelt het beter. Er ontstaat ruimte om bij mijn gedachten te komen. Met veel moeite komen de eerste eruit. Cobie noteert ze en eenmaal uitgesproken gaat het makkelijker wat ik denk en voel onder woorden te brengen. Uiteidelijk lukt het me ook om het resultaat, IK GIL EN LIG MET DE BADMAT OVER ME HEEN IN BAD uit te spreken. Ik voel meteen DIT WIL IK NIET MEER!
Door alleen al de rode gedachten op papier te zetten ontstaat er een voor mij belangrijk inzicht. De angst zit niet in mij, maar in mijn gedachten! Ik ben door allemaal opmerkingen uit mijn omgeving me gaan schamen voor mijn angst. Die schaamte werkte als voer voor mijn angst en hield zich daarmee in stand! Ik reageer als een peuter, terwijl ik een volwassen vrouw ben die net als ieder ander wel bang is voor iets. Zoals de één bang is voor spinnen of muizen, ben ik bang voor een vlinder. Het werk bevrijdend! Ik moet van al de spanning naar de wc.
Ik loop naar de wc, ga zitten en zie hoog boven aan het plafond een mot zitten. Ik schrik, maar denk meteen, ik zit hier, jij zit daar. Het is OK! Als ik weg loop is er een lachje, zie je wel, ik kan dit aan. Voor ik de deur sluit bedank ik de mot.